MUĞLA (AA) - Muğla'nın Ortaca ilçesindeki Deniz Kaplumbağası Araştırma Kurtarma Rehabilitasyon Merkezi'nin (DEKAMER) görevlilerince uydu takip cihazı takılarak 2019'da denize bırakılan caretta caretta "Tuba", yeniden geldiği İztuzu kumsalından uydu takip cihazı takılarak ikinci kez dünya turuna gönderilecek.
DEKAMER'in TUI Care Vakfı desteğiyle 28 Ağustos 2019'da uydu takip cihazı takarak denize bıraktığı ve "Tuba" adı verilen 25-30 yaşlarındaki caretta caretta, Türkiye'den Adriyatik'e kadar izlenen ilk deniz kaplumbağası oldu.
İztuzu Plajı'ndan bırakıldıktan sonra 2 ayını Marmaris açıklarında geçiren, daha sonra yaklaşık 1 ay içinde Yunanistan'a ulaşan "Tuba", Malta, İtalya, Bosna Hersek, Arnavutluk, Karadağ ve Hırvatistan kıyıları ile Adriyatik'e kadar uzanarak yaklaşık 25 bin kilometre yol katetti.
Göç, beslenme ve kışlak alanlarının belirlenmesi için izlenen "Tuba"nın yönünü nasıl tayin ettiği, yerin manyetiğinden ve akıntının yönünden nasıl etkilendiği gibi faktörler takip edildi.
Takip cihazındaki pilin bitmesi nedeniyle 3 ay sinyal alınamayan caretta carettanın bu yıl mayıs ayında yeniden İztuzu'na dönmesi sevinç yarattı.
"Tuba", uzmanlar için beklentilerin ötesinde veri sağladı ve en uzun süreyle izlenen kaplumbağa oldu.
Yuvalama için yeniden gelen "Tuba"ya ikinci cihaz takılacakPamukkale Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi de olan DEKAMER Müdürü Prof. Dr. Yakup Kaska, AA muhabirine, "Tuba"nın Malta kıyılarından Türkiye'ye yönelerek yuva yapmak için yine İztuzu'na geldiğini söyledi.
Kaplumbağanın 2019'da kabuk kırığı yaralanması nedeniyle merkeze getirildiğini hatırlatan Kaska, "Tedavisinin ardından mavi sulara salınan 'Tuba', 4 yıl boyunca bize sinyal gönderdi. Normalde bütün kaplumbağaları 1 yıl takip edebiliyorduk ama 'Tuba' bize 4 yıl sinyal göndermeye devam etti. 'Tuba'nın diğer kampumbağalara göre geri dönüşü belki de kabuk kırığından dolayı biraz uzadı." diye konuştu.
Kaska, bir kaplumbağanın 4 yıl boyunca dakika dakika nerelerde dolaştığı bilgisinin şu an dünyada başka hiçbir yerde bulunmadığını vurguladı.
Kaplumbağanın 2019'un büyük bir bölümünü yuvalama dönemi olarak geçirdiğine işaret eden Kaska, 2025'in de "Tuba" için yuvalama yılı olduğunu dile getirdi.
"Tuba"yı yeni bir takip cihazı takarak yeniden denize bırakacaklarını belirten Kaska, "Önümüzdeki 2-3 yıl daha 'Tuba'yı izleyebilir miyiz, bunu göreceğiz. Arka ayağı olmayan bir kaplumbağaya da takip cihazı takarak onu da takip edeceğiz. Üçüncü kaplumbağamıza da yerli üretim bir cihaz takarak izleyeceğiz. Tabii ki bu süreçte tedavisi tamamlanan diğer kaplumbağaları da göndereceğiz." dedi.
"Soruların cevabını hep birlikte göreceğiz"
"Tuba"ya takılan cihazdan elde edilecek verilerin birçok merak edilen soruya cevap vereceğini kaydeden Kaska, şunları paylaştı:
"Daha önce kaplumbağanın tedavi sürecinin ardından, kabuğu kırık olduğundan nasıl bir göç yolu izleyeceğini bilmiyorduk. Şimdi ikinci cihazla acaba aynı rotayı mı izleyecek? Beslenmek için farklı ortamlara mı gidecek, yoksa yine Adriyatik'e mi çıkacak? Bunları göreceğiz çünkü Malta kıyılarında bayağı bir dolanmıştı. Kaplumbağa adeta şaşırmıştı. Bulunduğu yerde birkaç tur atmıştı. Daha sonra hızlı bir şekilde Adriyatik'e giderek orada beslenmişti. Kaplumbağalar her yıl aynı rotayı mı takip ediyor? Bunun bile cevabını şu an bilmiyoruz. Bu cihazla birlikte bunu hep birlikte görmüş olacağız. 'Tuba' 2 yıl sonra tekrar yuvalamak için gelecek mi, tüm bu soruların cevabını hep birlikte göreceğiz."
Yakup Kaska, "Tuba" ve takip cihazı takılacak diğer 2 kaplumbağanın, 9 Ağustos'ta denize bırakılacağını sözlerine ekledi.
Muhabir: Durmuş Genç
