ANKARA (AA) - AA muhabirinin, Uluslararası Hidroelektrik Derneğinin (IHA) verilerinden yaptığı derlemeye göre, dünya genelinde hidroelektrik santraller, yalnızca temiz enerji üretimi sağlamakla kalmıyor, aynı zamanda yüksek verimlilikleri ve uzun ömürleriyle öne çıkıyor.
Küresel düzeyde hidroelektrik, yenilenebilir kaynaklar arasında en büyük elektrik üretim kaynağı olmayı sürdürüyor. Toplam küresel elektrik üretiminin yüzde 14,3'ü hidroelektrikten sağlanırken, söz konusu kaynak 150'den fazla ülkede şebeke esnekliğine katkı sunuyor.
IHA'nın "2025 Dünya Hidroelektrik Görünümü" raporuna göre, 2024 itibarıyla dünya genelindeki kurulu hidroelektrik kapasitesi 1443 gigavata ulaştı. Bu artışın 24,6 gigavatlık kısmı yeni kapasiteyi temsil ederken, 16,2 gigavatı hidroelektrik santralleri, 8,4 gigavatı ise pompalı depolama santrallerinden oluştu.
Küresel ölçekte pompalı depolama projeleriyle 189 gigavatlık yeni kapasite devreye alındı.
Geçen yıl Doğu Asya ve Pasifik bölgesinde hidroelektrikten 1804 teravatsaat elektrik üretildi. Bölgeye 15 gigavatlık yeni kapasite eklendi, bunun 8 gigavatı pompalı depolama sistemlerinden oluştu. Böylece toplam kurulu güç 577 gigavata, pompalı depolama kapasitesi ise 98 gigavata ulaştı.
Afrika'da hidroelektrikten elde edilen elektrik üretimi 167 teravatsaat olurken, bölgeye 4 bin 507 megavatlık yeni kapasite eklendi. Bu kapasitenin 349 megavatı pompalı depolama kaynaklı olurken, toplam kurulu güç 47 gigavata, pompalı depolama kapasitesi ise 3 bin 726 megavata yükseldi.
Avrupa'da ise aynı dönemde 680 teravatsaatlik hidroelektrik üretimi gerçekleşti. Bölgeye 544 megavat yeni kapasite eklendi, bunun 187 megavatı pompalı depolama sistemlerinden sağlandı. Toplam kurulu güç 263 gigavata ulaştı ve bunun 56 megavatını pompalı depolama sistemleri oluşturdu.
Türkiye, 2024'te 241 megavat yeni hidroelektrik kapasitesiyle bu kapsamda Avrupa'da ilk sırada yer aldı. Avrupa'daki liderliğini geçen yıl da sürdüren Türkiye'yi, 160 megavatla Portekiz, 118 megavatla Avusturya, 63 megavatla Almanya ve 53 megavatla Norveç izledi.
Öte yandan, Avrupa'da en yüksek hidroelektrik kapasitesine sahip ülke 34 gigavatla Norveç olurken, Türkiye 33 gigavatla ikinci sırada yer aldı.
En fazla hidroelektrik kapasitesi Çin'deKüresel ölçekte ise Çin, 421 gigavat kurulu güçle dünyanın en büyük hidroelektrik kapasitesine sahip ülkesi konumunda bulunuyor. Çin'i, 110 gigavatla Brezilya ve 102 gigavatla ABD takip ediyor.
Kanada, Rusya, Hindistan, Japonya, Norveç, Türkiye ve Vietnam ise bu üç ülkenin ardından sıralanıyor.
Geçen yıl dünya genelinde hidroelektrik santrallerinden 4 bin 578 teravatsaat elektrik üretildi. En yüksek üretim 725 teravatsaat ile Güney Amerika'da gerçekleşirken, bu rakam Avrupa'da 680 teravatsaat, Kuzey ve Orta Amerika'da 637 teravatsaat olarak kayıtlara geçti.
Türkiye'de 600 megavatlık hidroelektrik projesinin inşası devam ediyorTürkiye, enerji talebini yerli kaynaklardan karşılayarak dışa bağımlılığı azaltmayı hedefliyor. Bu kapsamda, hidroelektrik yatırımları ülkenin iklim hedefleriyle uyumlu şekilde yenilenebilir enerji payını artırma stratejisinin önemli bir parçası olarak öne çıkıyor.
Özellikle hidroelektrik, Türkiye'nin uzun vadeli enerji stratejisinin temel unsurlarından biri olmayı sürdürüyor. Ülkede, yeni hidroelektrik projeleri ve mevcut tesislerin kapasite artırımı için çalışmalar sürüyor.
Bu kapsamda sağlanan kapsamlı desteklerle çok sayıda yeni tesis devreye alınırken, halihazırda yaklaşık 600 megavatlık hidroelektrik projesinin inşası devam ediyor.
Muhabir: Hümeyra Ayaz
