TUNCELI (AA) - İlçeye bağlı Tozkoparan köyünde yer alan ve binlerce yıllık tarihin izlerini taşıdığı değerlendirilen Tozkoparan Höyüğü'nün, 2017'de yapılan incelemelerde köy yerleşim alanında kalmasından dolayı üzerine evlerin yapılarak tahribata uğradığı belirlendi.
Bu durum üzerine harekete geçen İl Kültür ve Turizm ile Tunceli Müzesi Müdürlüğü, höyüğün kaçak kazı yapılma ve yer yer tahribata uğrama riskini göze alarak bir rapor hazırladı.
Raporun Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğüne sunulması ve kurtarma kazısının bakanlıktan onay almasının ardından Tunceli'de 1968 yılından sonra ilk defa bilimsel metotlar kullanılarak arkeolojik kazı çalışması başlatıldı.
Mimari kalıntılar, çanak ve çömlek parçaları ile çocuk iskeleti ortaya çıkarıldı
Tunceli Müzesi başkanlığında 2021 ve 2022 yıllarında yürütülen Tozkoparan Höyüğü kurtarma kazısı çalışmalarında mimari kalıntılar, çanak ve çömlek parçaları ile çocuk iskeleti ortaya çıkarıldı.
Yaklaşık 2 yıllık aranın ardından Tozkoparan Höyüğü'nde yeniden başlanan kazıda, müzede görevli Özgür Şahin, Sedat Oylu, Ümit Demirtaş ve Yağmur Kılınç Turuncular'ın da aralarında bulunduğu yaklaşık 10 kişilik ekip tarihi dokuya zarar vermemek için çalışmalarını titizlikle sürdürüyor.
Düzce Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü'nde görevli Doç. Dr. Yasemin Yılmaz'ın danışmanlığında elle yapılan kazıda elde edilen buluntular, gerekli işlemler sonrası Tunceli Müzesi'nde koruma altına alınarak sergileniyor.
Vali ve Belediye Başkan Vekili Şefik Aygöl de beraberindeki Pertek Kaymakamı Yusuf Ziya Yaktı, Pertek Belediye Başkanı Recai Vural, İl Kültür ve Turizm Müdürü İsmet Hakan Ulaşoğlu ile Tozkoparan Höyüğü'nde üçüncü sezon kazısı için düzenlenen etkinliğe katıldı.
"Burada gerçekten önemli bir tarihin ortaya çıkacağına inanıyoruz"
Kazı alanını inceleyip yetkililerden bilgi alan Aygöl, gazetecilere yaptığı açıklamada, Tozkoparan Höyüğü'nün Tunceli açısından önemli bir yer olduğunu söyledi.
Höyükte beyin ameliyatı yapılır gibi iş yapıldığına dikkati çeken Aygöl, şöyle konuştu:
"Burada bulunan bir çocuk iskeleti kalıntısında laboratuvar incelemesi yapıldıktan sonra milattan önce 6 bin 350'ye kadar gidilebilen bir tarihin bilgilerine ulaşıldı. Biz de hem yerel hem de bakanlık desteğini artırarak bu kazıyı sürekli hale getirmek istiyoruz. Burada gerçekten önemli bir tarihin ortaya çıkacağına inanıyoruz çünkü Anadolu'nun tarihinin Güneydoğu ve Ege bölgelerinde nereye kadar gittiğine dair örnekleri var. Tozkoparan Höyüğü'nün de bu bölgenin tarihini çok eskiye dayandığını ortaya koyacak bir fırsat vereceğini düşünüyorum."
"Yaklaşık 6 bin 350 yıl öncesine ait kalıntılar elde ettik"
Müze müdürü ve kazı başkanı Kenan Öncel de Tozkoparan Höyüğü'nün yerini 2017 yılında tespit ettiklerini ve birinci derece arkeolojik sit alanı olarak tescillediklerini hatırlattı.
Höyükte 2021 ve 2022 yıllarında kazı yaptıklarını anlatan Öncel, "Höyüğümüzde büyük tahribat vardı ve tahribatın en fazla olduğu en alt kısımdan kazı çalışmalarına başladık. Höyüğün üst kısmında ise bir açma ve sondaj yapmıştık. En üst kısımda milattan önce birinci bine tarihlenen bir yerleşim yerini tespit etmiştik ama şu an yaptığımız üçüncü sezon kazı tabakalarında milattan önce 4 bin 350'ye tarihlenen yani günümüzden yaklaşık 6 bin 350 yıl öncesine ait kalıntılar elde ettik." dedi.
Öncel, kazı çalışmalarında 10 kişilik ekibin görev aldığını belirterek, "Höyükte bir çocuk mezarı tespit etmiştik ve kemiklerde yaptığımız DNA testlerinde çocuğun 4 bin 350 yıl önce yaşadığını belgelemiştik. Ayrıca kazılarda anıtsal bir yapıyla karşılaştık ve üst üste birçok tabakayı aynı anda gördük." ifadelerini kullandı.
Muhabir: Sidar Can Eren
