TBMM Başkanı Kurtulmuş: (Terörsüz Türkiye) Herkesin gönül rahatlığıyla destek vereceği bir süreci ortaya koymak lazım

TBMM (AA) - TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, Türk Devletleri Parlamenter Asamblesi (TÜRKPA) 14'üncü Genel Kurulu dolayısıyla resmi ziyarette bulunduğu Kazakistan'ın başkenti Astana'da gazetecilerin sorularını yanıtladı.

TÜRKPA 14'üncü Genel Kurul Toplantısı'nın fevkalade önemli bir dönemde yapıldığına dikkati çeken Kurtulmuş, dünyanın yeniden şekillendiği, yeni bir dünya sisteminin kurulmaya başlandığı dönemin henüz başında olunduğunu belirtti.

Orta Asya'dan Avrupa'nın içlerine kadar yaklaşık 300 milyonluk bir Türk dünyasının yer aldığını ve 30 yıl evvel bağımsızlığını kazanmış olan ülkelerin bugün fevkalade ciddi gelişme içinde olduğunu gördüklerini bildiren Kurtulmuş, "Hem bu ülkelerde kendi kimliklerini kültürel değerleri üzerine inşa etme çabası var hem de ülkelerin ekonomik gelişmesiyle ilgili fevkalade güzel devam eden bir süreç var. Şimdi bu ülkelerin böylesine bir dönemde birlik, beraberlik içerisinde olması, Türk dünyasının çok kutuplu, çok merkezli olarak gelişmekte olan yeni dünyanın önemli aktörlerinden birisi haline getirecektir. Bu farkındalık, Türk dünyasındaki siyasiler tarafından da artık görülmeye başlandı. Özellikle Türk Devletleri Teşkilatı'nın giderek daha hızlı bir şekilde hareket etmesi ve parlamenter temsilcileri olan TÜRKPA’nın 14'üncüsünü yaptığımız Genel Kurulunda, benzer duyarlılıklara sahip olması bizler açısından çok sevindiricidir." ifadelerini kullandı.

Birlik ve beraberliğin, meselelere ortak çözümler bulmanın önemini vurgulayan Kurtulmuş, şunları söyledi:

"Ele güne muhtaç olmadan ayakta durabilme becerisini kazanmamız gerektiğine inanılan bir dönemdeyiz. Ayrıca bir de ortak bir gelecek inşası üzerinde durulması lazım. Dönemsel olarak bütün bunların üst üste geldiğini görüyorum ve Türk dünyasında da bunların gerçekleştirilmesi için bir niyetin, siyasi iradenin ortaya çıktığını görüyorum. Bundan dolayı da ümitvar olmamız gerektiği bir dönemdeyiz. Tabii daha alınacak çok mesafe, katedilecek çok yol var. Ama bu bizim için de henüz bir başlangıçtır. TÜRKPA'nın 14'üncü Genel Kurulu olmakla birlikte, tam manasıyla güçlü bir kuruluş haline gelmesi için biraz daha çabaya ihtiyaç olduğu görülüyor. Toplantıda ele alınan konular, konuların tartışılması önemlidir. Ortak yasama çalışmalarından, diyelim ki kadın politikalarında, gençlik politikalarında, eğitim politikalarında, sağlık politikalarında ortak vizyonlara kadar birtakım çalışmaların milletvekilleri nezdinde tamamlanması, bunların rapor haline getirilmesi ve Genel Kurul'da bunların konuşulması, tartışılması fevkalade değerlidir, önemlidir. Ben başarılı bir Genel Kurul olduğunu düşünüyorum. Genel Kurulun mottosu da önemliydi: 'Türk Devri' diyordu. Yani bu kısaca özetlemeye çalıştığım şey, artık bu dönem Türk dünyasının gerçekten kendisine sahip çıkması ve daha ileriye atılım içerisinde olmasının devridir."

Bir gazetecinin, TÜRKPA Genel Kurulu'na Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin (KKTC) gözlemci ülke olarak katıldığını, kendisinin de ikili görüşmesinin olduğunu hatırlatarak, "Türk dünyası açısından Kıbrıs’ın gözlemci ülke olarak katılması ne gibi önem taşıyor?" sorusu üzerine Kurtulmuş, "Kısa bir müddet evvel bazı Türk devletlerinin Güney Kıbrıs'a atıfta bulunan Birleşmiş Milletler kararlarının kabul edildiği, mesela Semerkand deklarasyonu söz konusuydu. O zaman gerçekten fevkalade ciddi şekilde bundan rahatsızlık duyduğumuzu ilgili arkadaşlara, muhataplarımıza görüşmelerimizde ifade ettik. Onun için bu toplantıda Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetimizin Meclis Başkanı'nın bulunması bizim için de çok önemliydi." diye konuştu.

KKTC Cumhuriyet Meclisi Başkanı Ziya Öztürkler'i davetinden dolayı Kazakistan Meclis Başkanı Yerlan Koşanov'a bir kez daha teşekkür eden Kurtulmuş, "Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhuriyet Meclisi Başkanı Ziya Öztürkler gözlemci olarak bütün toplantılarda bulundu, söz hakkı verildi ve Genel Kurulda da konuşma yaptı. Fevkalade de önemli, değerli bir konuşma yaptı. Ben bunun hem Türk devletleriyle Türkiye Cumhuriyeti arasında bu son gelişmelerde doğabilecek olan bazı olumsuz gelişmeleri önlemek bakımından çok değerli olduğunu düşünüyorum. Aramıza birilerinin fitne sokmasına imkan bırakmayacak bir adım olduğunu düşünüyorum. Ayrıca da Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti için bunun tarihi bir nokta olduğunu, dönüm noktası olduğunu düşünüyorum." açıklamalarında bulundu.

"Terörsüz Türkiye" kapsamındaki çalışmalar hatırlatılarak, "Bayramdan sonraki mesaide yeniden bir grup ziyareti ya da liderlerle bir araya gelme gibi bir programınız olacak mı? Özellikle Meclis tatile girmeden önce bir komisyon kurulması yönünde beklenti var, neler söylersiniz?" denilmesi üzerine Kurtulmuş, şunları kaydetti:

"Bu süreç aslında planladığı gibi gidiyor. Önce İmralı'nın açıklama yapması, arkasından örgütün birleşenlerinin bu açıklamaya uyduklarını ifade etmeleri önemliydi. Bundan sonra da siyasetin üzerine düşen sorumlulukları yerine getirmesi söz konusu. Bu çerçevede tabii ki Meclis'te bir komisyon kurulması en doğal yoldur. Yani siyaset nihayetinde, sadece yasa çıkarmak bakımından söylemiyorum, siyasetin yapılacağı zemin de TBMM'dir. Çünkü Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde 6 farklı siyasi parti var, 10 tane de parti grubu olmayan partiler var, bütün bunların sözünü söyleyebilecekleri, konuşabilecekleri bir platformun, mekanizmanın oluşturulması lazım. Burada çok titiz davranmamız gerekiyor. Ben ilk görüşmemde partilere de ifade ettim, bu konuyla ilgili teklifi olan partilerin de tekliflerini çok süratle olgunlaştırmaları ve sonuçta gerçekten milletin hayrına tarihi bir fırsatı değerlendirmek üzere bu komisyonun görevine başlaması, en kısa süre içerisinde iyi belirlenmiş bir yol haritası içerisinde çalışmaları başlatmamız şarttır."

Başka bir gazetecinin söz konusu komisyonun yaz arasından önce kurulup kurulamayacağına ilişkin sorusu üzerine ise Kurtulmuş, şu yanıtı verdi:

"Bu tür şeylerde zaman vermek, işi kolaylaştırmak yerine zorlaştırabilir. Mühim olan hem toplumun bu işe hazır hale gelmesi hem Türkiye Büyük Millet Meclisi'ndeki siyasi partilerin bu konudaki tartışmalara hazır bir vaziyette olduğunun ortaya konulmasıdır. Sonuçta burada evet, işin bir siyasi tarafı var, hukuki bazı meseleler karşımıza çıkacak. Ama çok daha önemli olan kısmı toplumsal psikolojiyle ilgili kısmıdır. Yani toplumdaki bütün yurttaşlarımız Türkiye'deki Türk, Kürt, hangi kimliğe sahip olursa olsun insanlarımız: 'Evet, iyi bir şey yapılıyor. Bu, Türkiye'nin hayrına olan bir süreçtir. Artık 50 yıl ayaklarımıza pranga gibi vurulan, emperyalistlerin bu tuzağından Türkiye’nin kurtulması lazım, terörü geride bırakması lazım' diyerek destek vereceği bir süreci yönetebilmek, asıl olan budur. Onun için tabiri caizse yüz düşünüp bir konuşarak, kılı kırk yararak ve gerçekten bütün toplum kesimlerinin işin içerisinde olabileceği, herkesin gönül rahatlığı içerisinde destek vereceği bir süreci ortaya koymak lazım. Bu süreçte şahsen en temel motto olarak şunu görüyorum, Kürtlerin onuru, Türklerin gururunun korunduğu bir süreci inşallah en güzel şekliyle takip etmemiz gerekiyor."

Yeni anayasa konusunda somut adımın atılıp atılmayacağına ilişkin soru üzerine Kurtulmuş, Türkiye'de yeni anayasa yapılacaksa bunun konuşulacağı yerin TBMM olduğunu vurguladı.

Toplumun her kesiminin yeni anayasayla ilgili tekliflerini ve çalışmalarını gündeme getirebileceğini dile getiren Kurtulmuş, "Ama sonuçta anayasa, millet adına yapılan mutabakat metnidir. Yani A partisinin anayasası, B partisinin anayasası olmaz, partilerin anayasa teklifleri olur. Partiler bu anayasa tekliflerini ortaya koyarlar, kimisi şu kadar madde yapar, öteki başka bir şey der ya da bir sivil toplum kuruluşu, 'Beni ilgilendiren iki tane madde var, bunu teklif ediyorum.' der. Bütün bu teklifler ortaya çıkarılır, konulur ve sonuçta da Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde bu konu müzakere edilir." diye konuştu.

Kurtulmuş, anayasa yapmanın tam zamanı olduğunu vurgulayarak, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Bunun da TBMM'nin 28. Dönemi'nin üzerinde tarihi yükümlülük olduğu kanaatindeyim. Gerçekten bazıları şu eleştiride bulunuyor: 'Kaç kere değiştirildi?' Evet, kaç kere değiştirildi ama Anayasa'nın ruhu hala bu metinlerin içerisinde mündemiçtir. Sivil, demokrat, katılımcı, toplumun bütün kesimlerini kapsayan, kuşatan yeni anayasaya ihtiyaç vardır. Bu bir fantezi, 'Olsa da olur, olmasa da olur.' diye konuşacağımız bir mesele değil. Türkiye için tabii ki aşması gereken önemli demokratik eşiktir. Bu demokratik eşiği aşmanın yolu da yine demokratik olgunluk içerisinde herkesin kendi fikrini tam kamil hale getirmesi ve bunun da TBMM'de tartışılmasının başlamasıdır."

TBMM Başkanı Kurtulmuş, "AK Parti, yeni anayasa konusunda bir komisyon oluşturmuştu. Bu bağlamda diğer siyasi partilerden beklentiniz nedir? Bir siyasi partiler turu olur mu?" sorusuna şu yanıtı verdi:

"Olur tabii. Bu konunun herhangi bir şekilde müzakere edilmesi işin doğalıdır. 'Ben konuşmuyorum, kapımı kapattım, bu konuyla ilgili fikir beyan etmiyorum.' demek, siyasette istisna olan durumdur. Demokratik siyaset konuşmakla geçer. Meclis Başkanı seçildiğimde yaptığım teşekkür konuşmasında da ifade etmeye çalıştım: 'Siyasetin yarısı mücadeledir, yarısı müzakeredir.' Yani siyasi partiler farklı fikirleri çarpıştıracak, mücadele edecek ama yeri geldiğinde el sıkışacak, masaya oturacak, ortak kanaatleri, fikirleri ortaya koyacak. Sonuçta biz partilerimizin çatısı altında siyaset yapıyor olmakla birlikte milletin adına ve hayrına siyaset yapıyoruz. Millet de izliyor; kimlerin yapıcı, kimlerin oyun bozucu olduğunu görür. Onun için bütün partilere tavsiyemiz şudur; herkes kendi hazırlığını yapsın. Sadece partiler değil, dediğim gibi STK'ler ve bu konudaki fikri olan bütün kesimler fikirlerini ortaya koysun ve müzakere edilmeye başlansın."

Kurtulmuş, "Yeni anayasayla ilgili özellikle CHP her tartışma açıldığında tabiri caizse kapıları kapatıyor ve tırnak içi ifade etmek gerekirse, 'Anayasa'ya uymayanlarla anayasa yapmayız.' diyor. CHP'siz bir denklem olabilir mi, olursa nasıl olur?" sorusuna şöyle yanıt verdi:

"Şimdi ben bu farazi şey içerisinde konuşmak istemem ama sonuçta ifade ettim. Hiçbir partinin bu süreçte 'Ben konuşmuyorum, görüşmüyorum.' deme lüksü yoktur; fikrini söyler. Nihayetinde benim başından beri söylediğim, en ideali, TBMM'de 400'ü aşkın bir oyla yapılacak anayasa teklifinin Meclis'te kabul edilmesidir. Böylece milletin yeni mutabakat metni olarak anayasa ortaya çıkar. Doğru olan büyük çoğunlukla, büyük konsensüsle kararın alınmasıdır. Ama sonuçta hangi metni çıkarırsanız çıkarın nihayetinde hiçbir metne yüzde 100 destek bulunması mümkün değil. İtiraz edenler, katılmayanlar olur. Mühim olan bunun demokratik olgunluk içerisinde sürdürülen bir süreç olmasını sağlamamız gerekiyor. Bu da sadece Meclis Başkanı olarak benim sorumluluğum değil, bütün siyasi partilerin, bütün siyaset dünyasının ortak sorumluluğudur diye düşünüyorum."

Meclis İç Tüzüğü'nde değişiklik yapılıp yapılmayacağına yönelik soru üzerine Kurtulmuş, daha evvel de bu konuyla ilgili çalışmalar yapıldığını, farklı partilerin de çalışmalarının bulunduğunu belirtti.

Meclis Başkanı olduğu günden itibaren yeni içtüzük ve yeni anayasa konusunda açıklamalarda bulunduğunu anımsatan Kurtulmuş, şunları kaydetti:

"Yeni Meclis İç Tüzüğü'ne ihtiyaç var. Komisyon esaslı çalışmaların gerçekleştiği, her konunun komisyonlara geldiği ama Meclis Genel Kurulu'nda da süratle milletvekillerinin, olgunlaştırılmış olan kanun teklifi metni üzerinde görüşmeleri yaptıktan sonra oylamaya geçildiği bir düzenin kurulması lazım. Hakikaten şunu objektif olarak söylüyorum; dünyada herhalde en çok çalışan meclislerden birisi TBMM'dir. Bazılarının Meclisi kifayetsiz göstermesine, 'Meclis demokratik ortamda çalışmıyor.' eleştirilerine rağmen TBMM, dünyanın en çok çalışan ve gerçekten çok yoğun siyasetin yapıldığı bir yerdir. Dolayısıyla bunun daha nezih ortamlarda olması, insani çalışma düzenlerinin ciddi şekilde konuşulması ve özellikle komisyonlarda çok yoğun müzakerelerin gerçekleşmesi şarttır."

Kurtulmuş, bir iç tüzük değişikliğine gerek olmaksızın mevcut iç tüzüğün bütün Meclis Başkanvekillerince ortak şekilde yürütülmesi bakımından da çalışmaya ihtiyaç olduğuna işaret ederek, "Bununla ilgili geçen dönemin sonunda arkadaşlarla konuşmuştuk. Şimdi önümüzde hemen en kısa süre içerisinde ortak metin Meclis Başkanlık Divanı'nda oluşturmalı, yani her Meclis Başkanvekili arkadaşımız aynı tutum içerisinde olmalıdır. Diyelim ki, 'Birisi 1 dakikalık söz hakkını 20 kişiye kullandırırken, bir başkası 60-70 kişiye kullandırmamalıdır ya da Meclis Genel Kurulu sadece grup başkanvekillerinin karşılıklı söz düellosu yaptıkları mekan olmamalıdır.' gibi mevcut iç tüzükte herhangi bir değişiklik yapmadan daha hızlı, daha seri, daha ciddi çalışma ortamı nasıl sağlanabilir, bunun için de ortak çalışmayı yapıp Meclis'te bunu deklare edeceğiz." diye konuştu.

TBMM Başkanı Kurtulmuş, "Meclis'i iki hafta yönettiniz. Bir Meclis Başkanı'nın iki hafta kesintisiz olarak yönetmesi Meclis tarihinde galiba ilk. O anları nasıl değerlendirirsiniz? Uzunca bir süre gece yarılarına kadar süren mesainiz oldu." sorusu üzerine şu ifadeleri kullandı:

"Benim için de çok iyi tecrübe oldu. Öncelikli şunu söyleyeyim; zor tartışmaların olduğu ortamlarda bile milletvekili arkadaşlarımız fevkalade olgunlukla bu süreci götürdü. Hatta bazen öyle uzlaşılar sağlandı ki bu iki haftalık süre içerisinde, şimdi rakamı tam veremiyor olabilirim, partiler anlaştığı için 12-13 madde üzerindeki tartışmalar geri çekildi ve 40-45 dakikada 13 madde geçti. Yeri geldiği zaman demek ki insanlar oturup müzakere de edebiliyor. Bunun için bu iki haftalık süre içerisinde Meclis'teki bütün milletvekili arkadaşlara hem gösterdikleri performans dolayısıyla hem de yönetimimize yaptıkları katkıdan dolayı çok teşekkür ediyorum."

Muhabir: Ali Kemal Akan