ISTANBUL (AA) - ABD'nin ticaret politikalarına ilişkin belirsizliklerin devam etmesi ve diğer ülkelere uygulanan gümrük tarifelerinin küresel ekonomi üzerindeki olası etkilerine ilişkin endişeler dünya borsalarındaki fiyatlamalar üzerinde etkili olmaya devam ediyor.
ABD Başkanı Donald Trump, karşılıklılık esasına dayanan ve oranları değişen tarifelerin yürürlüğe bugün itibarıyla girdiğini açıkladı. Trump ayrıca Rusya'dan petrol alımını sürdürmesine yanıt olarak Hindistan'a yüzde 25 oranında ek gümrük vergisi uygulanmasının öngörüldüğü kararnameyi imzaladı.
Bunun yanı sıra ithal çip ve yarı iletkenlere yaklaşık yüzde 100 oranında gümrük vergisi getireceklerini belirten Trump'ın, ABD'de mal üreten şirketlerin planlanan vergilerden muaf tutulacağını açıklamasının ardından yatırımcıların tedarik zinciri üzerindeki olası etkilerine ilişkin endişeler azaldı.
Fed'in yakın zamanda faiz indirimi yapacağına dair öngörülerin gücünü koruması da küresel piyasalarda risk iştahının devam etmesini sağlıyor. Para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed'in eylül ayında faiz indirimine gitmesine kesin gözüyle bakılıyor.
Analistler, Donald Trump'ın gümrük vergilerinin ekonomiye zarar verebileceğine dair endişelerin hala yüksek olduğuna dikkat çekerken, Fed'in faiz oranlarını düşürme ihtimalinin güçlü olması ve ABD şirketlerinin beklenenden daha güçlü kar açıklamalarının, piyasaların istikrara kavuşmasında etkili olduğunu ifade etti.
ABD Başkanı Donald Trump ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin arasında Ukrayna'daki savaş konusunda bir görüşme ihtimali olduğuna dair haber akışları da küresel piyasalarda risk algısının azalmasına neden oldu.
Ayrıca Fed yetkililerinin açıklamaları da piyasalar tarafından yakından izlenirken, Minneapolis Fed Başkanı Neel Kashkari, ABD ekonomisindeki yavaşlamayla kısa vadede faiz indiriminin olabileceğini ve yıl sonuna kadar iki faiz indirimi öngördüğünü ifade etti.
Fed Yönetim Kurulu Üyesi Lisa Cook, temmuz ayına ilişkin istihdam raporunu "endişe verici" olarak nitelendirerek bunun ABD ekonomisi için bir dönüm noktasına işaret edebileceğini kaydetti.
San Francisco Fed Başkanı Mary Daly de iş gücü piyasasında daha fazla zayıflamanın önüne geçmek için gelecek aylarda faiz oranlarını muhtemelen ayarlamaları gerekeceğini belirtti.
New York borsası günü yükselişle tamamladıYatırımcılar şirket bilançolarına odaklanırken teknoloji devlerinden Apple'ın ABD'de yeni yatırım yapacağına yönelik haberler sonrası pay piyasalarında teknoloji hisseleri öncülüğünde pozitif bir seyir izlendi. Apple'ın ABD'deki operasyonlarını genişletmek amacıyla daha önce açıkladığı 500 milyar dolarlık yatırıma ilave olarak 100 milyar dolarlık yatırım daha yapacağına dair haberlerin ardından şirketin hisseleri yüzde 5,10 değer kazandı.
Şirketlerin finansal sonuçları da açıklanmaya devam ederken, ABD'li restoran zinciri McDonald's'ın hisseleri, şirketin ikinci çeyrekte satışlarının ve gelirinin arttığını bildirmesi sonrası yüzde 3 yükseldi.
ABD'li bilgisayar ağı şirketi Arista Networks'un hisseleri de finansal sonuçlarının beklentileri aşmasıyla yüzde 17,4 değer kazandı.
Advanced Micro Devices'ın (AMD) hisseleri ise gelirinin beklentileri aşmasına karşın beklenenden zayıf kar bildirmesi sonrası yüzde 6,4 değer kaybetti.
Super Micro Computer'ın hisseleri de şirketin finansal sonuçlarının beklentilerin altında kalması ve zayıf kar beklentisi açıklamasının ardından yüzde 18,3 düştü.
Walt Disney'in hisseleri, şirketin karının tahminleri aşmasına karşın gelirinin beklentileri karşılayamamasının ardından yüzde 2,7 değer kaybederken, Uber'in hisseleri şirketin gelirinin beklentileri aşmasına karşın yüzde 0,3 geriledi.
Bu gelişmelerle Dow Jones endeksi yüzde 0,19, S&P 500 endeksi yüzde 0,73 ve Nasdaq endeksi yüzde 1,21 değer kazandı. ABD'de endeks vadeli kontratlar da güne yükselişle başladı.
ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,25 seviyelerinde seyrederken, Fed'in faiz indirimine gideceğine ilişkin beklentilerle dolar endeksi ise yüzde 0,1 azalışla 98,1'de seyrediyor.
Küresel risklerin yanı sıra ABD ekonomisine ilişkin endişelerin artması ile birlikte piyasalarda altına yönelimi artırırken, altının ons fiyatı yüzde 0,2 artışla 3 bin 378 dolardan işlem görüyor. Brent petrolün varili ise yüzde 0,8 yükselişle 67,1 dolar seviyesinde seyrediyor.
- Avrupa'da BoE'nin faiz kararı piyasaların odağında
Avrupa borsalarında dün yükseliş eğilimi hakimken İngiltere Merkez Bankası'nın (BoE) faiz kararı piyasaların odağında bulunuyor. Bankanın politika faizini 25 baz puan düşürmesi bekleniyor ancak enflasyon konusunda BoE yetkilileri arasında görüş ayrılıkları olabileceği ve bunun da bankanın ileriki kararları için belirsizliğe sebep olabileceği tahmin ediliyor.
ABD Başkanı Trump'ın ilaç ve yarı iletkenlere yönelik tarife açıklamaları sonrası Avrupa'da çip sektörü hisselerinde dalgalı bir seyir izlenirken, bu alandaki olası yeni tarife beklentileri de Avrupa borsalarının yönü üzerinde belirleyici olması bekleniyor.
Dün açıklanan makroekonomik verilere göre, Avro Bölgesi'nde haziran ayına ilişkin perakende satışlar aylık bazda yüzde 0,3, yıllık bazda ise yüzde 3,1 ile beklentilerin üzerinde arttı.
Dün Almanya'da haziran ayına ilişkin fabrika siparişleri aylık yüzde 1 azalırken, yıllık yüzde 0,8 arttı. Beklentiler, ülkede fabrika siparişlerinin aylık yüzde 1,1, yıllık yüzde 2,1 artması yönündeydi.
Analistler, ABD’nin uyguladığı yüksek gümrük vergilerinden dolayı ülke sanayisinde ileriki dönemde de talep endişelerinin devam edebileceğini söyledi.
İsviçreli yetkililerin ABD Başkanı Donald Trump ile ticaret anlaşmasına varmadan ABD'den geri döndüğüne dair haberler sonrasında da Avrupa ekonomisine dair endişeler varlığını sürdürmeye devam ediyor.
Bu gelişmelerle, İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 0,24, Almanya'da DAX 40 endeksi yüzde 0,33, İtalya'da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 0,65 ve Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 0,18 yükseldi. Avrupa'da endeks vadeli kontratlar güne yükselişle başladı.
- Asya borsalarında pozitif hava hakim
Asya borsalarında da Çin'de dış ticaret verilerinin iyi gelmesi ve Japonya'da 30 yıllık tahvil ihalesine gelen talebin ülkedeki politik belirsizliğe karşın 12 aylık ortalamaya uyumlu gerçekleşmesiyle pozitif bir seyir izleniyor.
Çin'in temmuz ayı ihracatı yüzde 7,2 artarak bir yılın en hızlı yükselişini kaydetti.
Analistler, tarifelere ilişkin belirsizliklere karşın Çin ürünlerine talebin devam ettiğine dikkati çekti.
Bu gelişmelerle, kapanışa yakın Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,5, Çin'de Şanghay bileşik endeksi de yüzde 0,1 , Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 0,7, Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 0,5 değer kazandı.
- Borsa günü yükselişle tamamladı
Dün alış ağırlıklı bir seyir izleyen Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, günü yüzde 0,47 değer kazanarak 10.901,01 puandan tamamladı. Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası'nda (VİOP) BIST 30 endeksine dayalı ağustos vadeli kontrat ise dün akşam seansında normal seans kapanışına göre yüzde 0,2 yükselerek 12.387,00 puanda işlem gördü.
Dolar/TL, dün yüzde 0,1 azalışla 40,6413'ten kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında önceki kapanışın yüzde 0,1 üstünde 40,6720'den alıcı buluyor.
Analistler, bugün yurt içinde haftalık para ve banka istatistikleri, yurt dışında ise İngiltere Merkez Bankası'nın (BoE) faiz kararı başta olmak üzere veri gündeminin takip edileceğini belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 11.000 ve 11.100 seviyelerinin direnç, 10.800 ve 10.700 puanın destek konumunda olduğunu kaydetti.
Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:
14.00 İngiltere, BoE'nin faiz kararı
14.30 Türkiye, haftalık para ve banka istatistikleri
15.30 ABD, haftalık işsizlik maaşı başvuruları
16.15 İngiltere, BoE Başkanı Bailey'in konuşması
17.00 ABD, haziran ayı toptan eşya stokları
Muhabir: Burhan Sansarlıoğlu
