Son zamanlarda yağış oranlarının düşmesi ve sıcaklığın artması sonucu yaşanan kuraklık nedeniyle Bitlis'teki göllerin seviyesindeki düşüş bu yıl da devam etti.
Birçok türden kuşa ev sahipliği yapan Van Gölü kıyıları ile Adilcevaz ilçesindeki Aygır ve Arin, Ahlat ilçesindeki Nazik ile Tatvan ilçesindeki Nemrut Krater göllerinde kuraklığın etkisiyle su kaybı yaşanıyor.
Bu nedenle büyük çekilmenin yaşandığı Van Gölü kıyılarında mikrobiyalitler, diğer göllerin kıyılarında da önceden su altında olan geniş alanlar gün yüzüne çıkıyor.
Bölgedeki besiciler, metrelerce çekilmenin ardından yeşeren kıyılardaki arazilerde hayvanlarını otlatıyor.
Uzmanlık alanı coğrafya olan Bitlis Eren Üniversitesi (BEÜ) Rektörü Prof. Dr. Necmettin Elmastaş, AA muhabirine, son yıllarda Türkiye'de ve dünyada kuraklık probleminin yaşandığını söyledi.
Küresel ısınmayla Türkiye'de de son yıllarda yağışlarda dengesizliğin ve aynı zamanda azalmanın söz konusu olduğunu belirten Elmastaş, şöyle konuştu:
"Van Gölü Havzası'nda da kuraklık yaşanıyor. Son 4-5 yıldır yağışlarda sürekli azalma var. Artış yönünde değişim olmadığı için kuraklığın şiddeti giderek devam ediyor. Havzada Van Gölü başta olmak üzere Arin, Nemrut Krater, Nazik ve Aygır göllerinde ciddi bir seviye alçalması var. Geçmişteki çalışmalara baktığımızda Van Gölü Havzası'ndaki su seviyesinin alçalmasının temel nedeni yağışlardır. Yağışın azaldığı yıllarda seviye alçalması yaşanıyor. Son yıllarda bunu görebiliyoruz."
"Tarım arazilerinde suyun israf edilmeden kullanılması gerekiyor"
Van Gölü'nde su seviyesinin alçalmasının en önemli faktörünün yağışlar olduğuna dikkati çeken Elmastaş, gölün yeraltı su kaynaklarından da beslendiğini ancak bu kaynakların da azaldığını kaydetti.
Havzadaki tarım alanlarında sulama amacıyla kullanılan binlerce sondaj kuyusunun bulunduğunu belirten Elmastaş, şu değerlendirmelerde bulundu:
"Suyun fazla çekilmesiyle bazı kaynaklar kurumaya, yeraltı su seviyesi alçalmaya başladı. Yaptığımız çalışmalarda bu yönde bazı veriler ortaya çıktı. Kuraklığın azaltılması ya da göl seviyesinin alçalmasının önüne bir nebze de olsun geçilmesinde kaynakların tasarruflu kullanılması etkili olabilecek. Seviye alçalmasının daha fazla olmaması için tarım arazilerinde suyun israf edilmeden olabildiğince dikkatle kullanılması gerekiyor. Kaynakların azalması da alçalmayı tetiklemektedir."
"Havzada yaşayan canlılar için de bir risk taşıyor"
Her gölün bir ekosistem olduğunu ifade eden Elmastaş, özellikle Arin Gölü'nün yarısından fazlasının çekildiği bilgisini paylaştı.
Birçok kuş türünün yaşadığı Arin Gölü'nün önemli bir ekosistem olduğunu vurgulayan Elmastaş, şunları dile getirdi:
"Nazik Gölü ve Nemrut Kalderası ayrı bir ekosistem. Nemrut aynı zamanda küçük bir mikroklima alanı. Farklı canlıların yaşadığı alanlar. Su ortamları azalınca ve bu alanlar küçülünce ekosistemde de bir dengesizlik yaşanmakta. Bu durum havzada yaşayan canlılar için de bir risk taşıyor. Mesela Arin Gölü, flamingo gibi bazı kuş türlerinin yaşadığı alan. Arin Gölü biraz daha azalırsa belki bir süre sonra onları burada göremeyeceğiz. Göl seviyelerindeki alçalma, karada ve suda yaşayan canlı türlerini etkiliyor. Ekosistemin bozulmaması adına bu dengenin korunması gerekiyor."
Muhabir: Şener Toktaş,Harun Nacar
