ISTANBUL (AA) - Arap Birliği Dışişleri Bakanlarının İsrail'in İran'a yönelik saldırılarıyla başlayan çatışmalarla bağlantılı gelişmeleri değerlendirmek üzere İstanbul'da düzenlediği toplantının akabinde sonuç bildirisi yayımlandı.
Bildiride, İran'a yönelik saldırıların, "Birleşmiş Milletler (BM) üyesi bir ülkenin egemenliğine yönelik açık bir ihlal olduğu, bölgesel barış ve güvenliği tehdit ettiği" ifade edilerek, "saldırganlığın durdurulması, İran'ın nükleer programıyla ilgili bir anlaşmaya varmak için müzakerelere geri dönülmesi ve ateşkes çabalarının desteklenmesi" gerektiği vurgulandı.
BM başta olmak üzere uluslararası topluma, "uluslararası hukuku ihlal eden ve bölgesel güvenliğe tehdit oluşturan İsrail saldırganlığının durdurulması için üzerine düşen sorumluluğu üstlenmesi çağrısı yapılan bildiride, "diplomasi ve diyaloğun", BM sözleşmesi ve uluslararası hukuka göre krizlerin çözümü için tek yol olduğu kaydedildi.
Bildiride, kapsamlı ateşkesin ancak "gerginlik ve çatışmanın tüm nedenleriyle ele alınarak, İsrail'in Gazze'ye yönelik saldırıları durdurularak, BM kuruluşları aracılığıyla bölgeye acilen yeterli ve sürdürülebilir insani yardım sağlanarak ve Batı Şeria'da iki devletli çözümü baltalayan yasa dışı İsrail uygulamalarının önüne geçilerek" sağlanabileceği belirtildi.
Arap dışişleri bakanlarının, "İsrail'in bölgeyi daha fazla çatışma ve gerginliğe doğru ittiği" uyarısında bulunduğu bildiride, "İsrail'in saldırgan politikalarına son verilmesi için uluslararası toplumun harekete geçmesi, adil bir barışın sağlanması için çalışılması, uluslararası kararlar ile 2002 yılında onaylanan Arap Barış Girişimi planının uygulanması çağrısı yapıldı.
Bildiride ayrıca "uluslararası su yollarında seyrüsefer özgürlüğüne saygı gösterilmesinin gerekliliği" vurgulanırken, "bunlara yönelik saldırıların küresel ekonomi ve enerji güvenliği üzerinde kritik sonuçlar doğurabileceği hatırlatıldı.
Bölge ülkelerinin hava sahasının herhangi bir tarafça ihlal edilmesinin kınanması ve Uluslararası Atom Enerjisi Ajansının güvencelerine tabi nükleer tesislerin hedef alınmasından kaçınılması" talep edilen bildiride, "nükleer sızıntıların tehlikeleri ve bunların yol açabileceği yıkıcı insani ve çevresel etkiler" konusunda uyarıda bulunuldu.
Bildiride BM ve daha önceki Arap Birliği zirvelerinde alınan kararlar temelinde, Orta Doğu'nun, nükleer silahlardan ve kitle imha silahlarından arındırılması çağrısı yapılarak, bölgedeki tüm ülkelerin, Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması'na katılması gerektiği vurgulandı.
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'ın ev sahipliğinde, İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) Dışişleri Bakanları Konseyi (DBK) 51. Oturumu da 21-22 Haziran'da "Dönüşen Dünyada İslam İşbirliği Teşkilatı" temasıyla İstanbul'da düzenlenecek.
İsrail'in İran'a şiddetli saldırılarıyla başlayan çatışmaİsrail, 13 Haziran'da İran’ın çeşitli kentlerindeki nükleer tesisler başta olmak üzere ordunun üst komuta kademesini de hedef alan geniş çaplı saldırılar düzenledi.
İran'da Genelkurmay Başkanı, Devrim Muhafızları Genel Komutanı ve bazı üst düzey komutanlar ile 9 nükleer bilim insanı saldırılarda öldü.
İran Sağlık Bakanlığı, 15 Haziran'da yaptığı açıklamada, İsrail'in saldırılarında toplam sivil can kaybının 224, yaralı sayısının da 1277'den fazla olduğunu bildirdi.
İran ordusunun İsrail’e balistik füzelerle yaptığı misillemede 25 kişinin öldüğü, 2 bin 517 kişinin yaralandığı aktarıldı.
Türkiye başta olmak üzere çok sayıda ülke İsrail'i kınadı.
Muhabir: Laith Al-jnaidi,Zeynep Tüfekci Gülay
