İNGILTERE (AA) - İngiltere'de Yüksek Mahkeme, Filistin merkezli insan hakları örgütü Al-Haq ve İngiltere merkezli Küresel Hukuki Eylem Ağının (GLAN), İsrail'e silah satışını sürdüren İngiltere'ye karşı açtıkları davaya ilişkin kararını açıkladı.
Mahkeme, F-35 jetlerinin bileşenleri dahil İsrail'e askeri teçhizat ihracatı kararının "mahkemelerin meselesi olmadığına, parlamentonun ve yürütmenin meselesi olduğuna" hükmetti.
Kararın ardından mahkeme binası önünde düzenlenen basın açıklamasına katılan İngiliz milletvekili Burgon, konuya ilişkin AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.
Burgon, İngiliz hükümetinde Yüksek Mahkemenin verdiği kararı memnuniyetle karşılayacak ve bu karardan dolayı rahatlama hissedecek bazı isimlerin olabileceğini söyleyerek, "Bu büyük bir hata olur çünkü mahkemenin kararında çok net şekilde ifade ettiği şey şudur: F-35lerin parçalarının ihracatının devam edip etmeyeceğine mahkemeler karar veremez." dedi.
Yüksek Mahkemenin, bu konunun, hükümetin ve parlamentonun karar vereceği bir mesele olduğuna hükmettiğinin altını çizen Burgon, şöyle devam etti:
"Artık hükümet sorumluluğu başkasına atamaz. Artık hükümet 'Mahkemelerin ne diyeceğini bekleyelim' diyemez. Mahkemeler açıkça ortaya koydu ki bu mesele demokratik süreçlerin konusu. Artık hükümetin bir karar vermesi gerekiyor. Hükümet, F-35 ihracatının İsrail'in eline geçmesine ve Gazze halkına karşı yürüttüğü soykırıma ortak olmaya devam mı edecek, yoksa doğru olanı yapıp bu ihracatları durdurma yönünde ahlaki ve siyasi bir karar mı alacak? Eğer hükümet bunu yapmazsa, parlamentoda F-35 ihracatının devam edip etmeyeceği konusunda hemen oylama yapılması çağrısında bulunuyorum."
Burgon, İngiliz halkının bu konudaki görüşünün çok açık olduğunu ve İsrail'e askeri teçhizat ihracatına karşı olduklarını vurgulayarak, "Bu ülkedeki çoğunluk, İsrail'e yönelik tüm silah satışlarının sona erdirilmesini istiyor. Artık hükümetin halkı dinlemesi, hukuki süreçlerin arkasına saklanmayı bırakması ve ahlaki tavır sergileyerek aynı zamanda demokratik sorumluluğunu yerine getirip F-35 ihracatını durdurması gerekiyor." diye konuştu.
"İnsanlık gereği Gazze halkına karşı görevimizi yerine getirmemiz gerekiyor"Milletvekili Burgon, konuşmasında, çok sayıda milletvekili ile Lordlar Kamarası üyesinin, ailesi İngiltere'de bulunan Gazze'deki Filistinlilerin ülkeye gelebilmesini sağlayacak Ukrayna modeli vize programının acilen hayata geçirilmesi talebiyle İngiltere Başbakanı Keir Starmer ve İçişleri Bakanı Yvette Cooper'a hitaben yazdıkları mektuba da değindi.
Hükümetin, tüm hayatların eşit olduğunu göstermesinin çok önemli olduğunun altını çizen Burgon, İngiliz halkının ve hükümetin, Rusya-Ukrayna Savaşı'nın ardından Ukrayna'dan kaçanlara yardım etmesini memnuniyetle karşıladığını hatırlattı.
Burgon, "Gazze'deki insanlara da benzer şekilde davranmamız gerektiğini düşünüyorum çünkü tüm hayatlar eşittir. İnsanlık gereği Gazze halkına karşı görevimizi yerine getirmemiz gerekiyor." şeklinde konuştu.
Söz konusu mektubun ardından açıklamalarda bulunan Başbakanlık Ofisi 10 Numara'dan bir sözcü, İngiltere'de ikamet eden aile üyelerinin yanına gelmek isteyen Filistinliler için "çeşitli yolların mevcut olduğunu" savunmuştu.
Sözcü, "Daha genel itibariyle, acil ateşkes, Hamas tarafından hala acımasızca alıkonulan tüm rehinelerin serbest bırakılması, sivillerin korunması ve Gazze'ye çok daha fazla yardımın ulaştırılmasını istiyoruz." ifadesini kullanmıştı.
İsrail'e tüm silah satış lisanslarının durdurulması talep edilmiştiAl-Haq ve GLAN, İsrail'e yönelik silah satışlarının askıya alınmasına ilişkin yazılı taleplerinin sürekli görmezden gelinmesi üzerine geçen yıl Yüksek Mahkemeye İngiltere aleyhine başvuru yapmıştı. İngiltere hükümetinden, F-35 savaş uçaklarının parçaları dahil İsrail'e tüm silah satış lisanslarının durdurulması talep edilmişti.
Başvuruda, İsrail'in sivillere, sivil altyapıya, sivillerin sığındığı hastane, fırın, okul gibi yapılara, gıda depolarına, su rezervlerine saldırıları ile zorla yerinden etme ve açlığa mahkum etme gibi politikalarına ilişkin detaylar paylaşılmıştı.
Davanın duruşmaları, 18 Kasım 2024'te ve 13 Mayıs 2025'te yapılmıştı.
Oxfam, Uluslararası Af Örgütü ve İnsan Hakları İzleme Örgütü gibi uluslararası sivil toplum kuruluşları da İngiltere'nin silah satışlarını sürdürerek uluslararası hukuk kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirmediği yönündeki kanıtları mahkemeye sunmuştu.
Yüksek Mahkeme, davaya ilişkin verdiği kararda, İsrail'e silah satışı kararının "mahkemelerin meselesi olmadığına" hükmetmişti.
Muhabir: Zuhal Demirci,Aysu Biçer
