ANKARA (AA) - Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, haziranda 12 aylık ortalamalar dikkate alındığında tüketici fiyatları yüzde 43,23, yurt içi üretici fiyatları yüzde 28,34 arttı.
Aylık bazda TÜFE yüzde 1,37, Yİ-ÜFE yüzde 2,46 artış gösterdi.
TÜFE, haziranda geçen yılın aralık ayına göre yüzde 16,67, geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 35,05 oldu.
Yİ-ÜFE de Aralık 2024'e göre yüzde 15,71, geçen yılın haziran ayına kıyasla yüzde 24,45 olarak belirlendi.
Haziran ayı enflasyon verilerinin açıklanmasıyla birlikte kira artış oranı da belli oldu. Temmuzda ev ve iş yerlerinin kirası yüzde 43,23 artış gösterebilecek.
Beklentiler
AA Finans Enflasyon Beklenti Anketi'ne katılan ekonomistler, haziranda TÜFE'nin yüzde 1,53 artacağını öngörmüştü. Bu ortalamaya göre, yıllık enflasyonun yüzde 35,26'ya ineceği hesaplanmıştı.
TÜFE ve Yİ-ÜFE oranları şöyle:
| Aylık değişim | TÜFE |
|---|---|
| Yİ-ÜFE | — |
| Ay/Yıl | 2016 2025 2024 2023 2022 2021 2020 2019 2018 2017 |
| 2016 | 2017 2025 2024 2023 2022 2021 2020 2019 2018 |
| Ocak | 1,82 5,03 6,7 6,65 11,10 1,68 1,35 1,06 1,02 2,46 |
| 0,55 | 3,98 3,06 4,14 4,15 10,45 2,66 1,84 0,45 0,99 |
| Şubat | -0,02 2,27 4,53 3,15 4,81 0,91 0,35 0,16 0,73 0,81 |
| -0,20 | 1,26 2,12 3,74 1,56 7,22 1,22 0,48 0,09 2,68 |
| Mart | -0,04 2,46 3,16 2,29 5,46 1,08 0,57 1,03 0,99 1,02 |
| 0,40 | 1,04 1,88 3,29 0,44 9,19 4,13 0,87 1,58 1,54 |
| Nisan | 0,78 3 3,18 2,39 7,25 1,68 0,85 1,69 1,87 1,31 |
| 0,52 | 0,76 2,76 3,60 0,81 7,67 4,34 1,28 2,98 2,60 |
| Mayıs | 0,58 1,53 3,37 0,04 2,98 0,89 1,36 0,95 1,62 0,45 |
| 1,48 | 0,52 2,48 1,96 0,65 8,76 3,92 1,54 2,67 3,79 |
| Haziran | 0,47 1,37 1,64 3,92 4,95 1,94 1,13 0,03 2,61 -0,27 |
| 0,41 | 0,07 2,46 1,38 6,50 6,77 4,01 0,69 0,09 3,03 |
| Temmuz | 1,16 3,23 9,49 2,37 1,80 0,58 1,36 0,55 0,15 |
| 0,21 | 0,72 1,94 8,23 5,17 2,46 1,02 -0,99 1,77 |
| Ağustos | -0,29 2,47 9,09 1,46 1,12 0,86 0,86 2,30 0,52 |
| 0,08 | 0,85 1,68 5,89 2,41 2,77 2,35 -0,59 6,60 |
| Eylül | 0,18 2,97 4,75 3,08 1,25 0,97 0,99 6,30 0,65 |
| 0,29 | 0,24 1,37 3,4 4,78 1,55 2,65 0,13 10,88 |
| Ekim | 1,44 2,88 3,43 3,54 2,39 2,13 2,00 2,67 2,08 |
| 0,84 | 1,71 1,29 1,94 7,83 5,24 3,55 0,17 0,91 |
| Kasım | 0,52 2,24 3,28 2,88 3,51 2,30 0,38 -1,44 1,49 |
| 2,00 | 2,02 0,66 2,81 0,74 9,99 4,08 -0,08 -2,53 |
| Aralık | 1,64 1,03 2,93 1,18 13,58 1,25 0,74 -0,40 0,69 |
| 2,98 | 1,37 0,4 1,14 -0,24 19,08 2,36 0,69 -2,22 |
| Yıllık değişim | — |
| Ay/Yıl | 2016 2025 2024 2023 2022 2021 2020 2019 2018 2017 |
| 2016 | 2017 2025 2024 2023 2022 2021 2020 2019 2018 |
| Ocak | 9,58 42,12 64,86 57,68 48,69 14,97 12,15 20,35 10,35 9,22 |
| 5,94 | 13,69 27,2 44,2 86,46 93,53 26,16 8,84 32,93 12,14 |
| Şubat | 8,78 39,05 67,07 55,18 54,44 15,61 12,37 19,67 10,26 10,13 |
| 4,47 | 15,36 25,21 47,29 76,61 105,01 27,09 9,26 29,59 13,71 |
| Mart | 7,46 38,1 68,50 50,51 61,14 16,19 11,86 19,71 10,23 11,29 |
| 3,80 | 16,09 23,5 51,47 62,45 114,97 31,20 8,50 29,64 14,28 |
| Nisan | 6,57 37,86 69,80 43,68 69,97 17,14 10,94 19,50 10,85 11,87 |
| 2,87 | 16,37 22,5 55,66 52,11 121,82 35,17 6,71 30,12 16,37 |
| Mayıs | 6,58 35,41 75,45 39,59 73,50 16,59 11,39 18,71 12,15 11,72 |
| 3,25 | 15,26 23,13 57,68 40,76 132,16 38,33 5,53 28,71 20,16 |
| Haziran | 7,64 35,05 71,6 38,21 78,62 17,53 12,62 15,72 15,39 10,90 |
| 3,41 | 14,87 24,45 50,09 40,42 138,31 42,89 6,17 25,04 23,71 |
| Temmuz | 8,79 61,78 47,83 79,60 18,95 11,76 16,65 15,85 9,79 |
| 3,96 | 15,45 41,37 44,50 144,61 44,92 8,33 21,66 25,00 |
| Ağustos | 8,05 51,97 58,94 80,21 19,25 11,77 15,01 17,90 10,68 |
| 3,03 | 16,34 35,75 49,41 143,75 45,52 11,53 13,45 32,13 |
| Eylül | 7,28 49,38 61,53 83,45 19,58 11,75 9,26 24,52 11,20 |
| 1,78 | 16,28 33,09 47,44 151,50 43,96 14,33 2,45 46,15 |
| Ekim | 7,16 48,58 61,36 85,51 19,89 11,89 8,55 25,24 11,90 |
| 2,84 | 17,28 32,24 39,39 157,69 46,31 18,20 1,70 45,01 |
| Kasım | 7,00 47,09 61,98 84,39 21,31 14,03 10,56 21,62 12,98 |
| 6,41 | 17,30 29,47 42,25 136,02 54,62 23,11 4,26 38,54 |
| Aralık | 8,53 44,38 64,77 64,27 36,08 14,60 11,84 20,30 11,92 |
| 9,94 | 15,47 7,36 33,64 |
TÜİK'in verilerine göre, Yİ-ÜFE, haziranda bir önceki aya kıyasla yüzde 2,46, geçen yılın aralık ayına göre yüzde 15,71, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 24,45 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 28,34 yükseldi.
Sanayinin 4 sektörünün yıllık değişimleri incelendiğinde, madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 25,66, imalatta yüzde 23,79, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 28,25 ve su temininde yüzde 61,04 artış gerçekleşti.
Ana sanayi gruplarının yıllık değişimlerine bakıldığında, ara mallarında yüzde 21,77, dayanıklı tüketim mallarında yüzde 29,92, dayanıksız tüketim mallarında yüzde 26,45, enerjide yüzde 24,15 ve sermaye mallarında yüzde 27,4 yükseliş kaydedildi.
Sanayinin 4 sektörünün aylık değişimleri incelendiğinde de madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 0,71, imalatta yüzde 1,84, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 9,94 ve su temininde yüzde 6,5 artış görüldü.
Ana sanayi gruplarının aylık değişimlerine bakıldığında, ara malında yüzde 1,77, dayanıklı tüketim mallarında yüzde 2,12, dayanıksız tüketim mallarında yüzde 1,12, enerjide yüzde 8,42 ve sermaye mallarında yüzde 2,26 artış kayıtlara geçti.
| Sektörler/Alt Gruplar | Aylık (Yüzde) | Yıllık (Yüzde) |
|---|---|---|
| Madencilik ve taş ocakçılığı | 0,71 | 25,66 |
| İmalat | 1,84 | 23,79 |
| Elektrik, gaz | 9,94 | 28,25 |
| Su temini | 6,5 | 61,04 |
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, TÜFE, haziranda bir önceki aya kıyasla yüzde 1,37, geçen yılın aralık ayına göre yüzde 16,67, geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 35,05 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 43,23 arttı.
Ana harcama grupları itibarıyla haziranda bir önceki aya göre giyim ve ayakkabı ile gıda ve alkolsüz içecekler grubunda yüzde 0,27 azalış gerçekleşti. Söz konusu dönemde en yüksek artışın yaşandığı ana grubun ise yüzde 4,48 ile eğitim olduğu hesaplandı.
En yüksek ağırlığa sahip üç ana harcama grubunun aylık değişimleri, gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 0,27 azalış, ulaştırmada yüzde 2,38 ve konutta yüzde 2,62 artış olarak kayıtlara geçti.
İlgili ana grupların aylık değişime etkileri, gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 0,07 azalış, ulaştırmada yüzde 0,36 ve konutta yüzde 0,43 yükseliş yönünde oldu.
Yıllık değişimlerHaziranda geçen yılın aynı ayına göre en az artış gösteren ana grup yüzde 14,47 ile giyim ve ayakkabı olarak kayıtlara geçti. Geçen yılın aynı ayına göre artışın en yüksek olduğu ana grup ise yüzde 73,33 ile eğitim olarak tespit edildi.
En yüksek ağırlığa sahip üç ana harcama grubunun yıllık değişimlerine bakıldığında, gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 30,2, ulaştırmada yüzde 27,72 ve konutta yüzde 65,54 artış görüldü.
İlgili ana grupların yıllık değişime etkileri ise gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 7,6, ulaştırmada yüzde 4,51 ve konutta yüzde 9,22 yükseliş yönünde oldu.
Endekste kapsanan 143 temel başlıktan 26'sının endeksinde düşüş gerçekleşti, 5 temel başlıkta değişim olmadı, 112'sinde ise artış meydana geldi.
Sektörlere ve alt gruplara göre aylık ve yıllık değişimler şöyle:
| Kapsam | Aylık | Yıllık |
|---|---|---|
| TÜFE | 1,37 | 35,05 |
| Gıda ve alkolsüz içecekler | -0,27 | 30,2 |
| Alkollü içecekler ve tütün | 0,14 | 27,96 |
| Giyim ve ayakkabı | -0,27 | 14,47 |
| Konut | 2,62 | 65,54 |
| Ev eşyası | 2,01 | 30,19 |
| Sağlık | 0,66 | 38,7 |
| Ulaştırma | 2,38 | 27,72 |
| Haberleşme | 1,83 | 18,43 |
| Eğlence ve kültür | 1,44 | 27,53 |
| Eğitim | 4,48 | 73,33 |
| Lokanta ve oteller | 2,1 | 35,59 |
| Çeşitli mal ve hizmetler | 1,73 | 36,21 |
İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE'deki değişim, haziranda bir önceki aya göre yüzde 1,76, geçen yılın aralık ayına kıyasla yüzde 17,27, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 34,62 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 42,47 artış olarak gerçekleşti.
Özel kapsamlı tüketici fiyatları endeksi göstergelerine bakıldığında, haziranda aylık bazda en az yükseliş yüzde 1,42 ile "alkollü içecekler ve tütün hariç TÜFE" göstergesinde oldu. Aylık bazda en fazla yükseliş ise yüzde 1,93 ile "enerji, gıda ve alkolsüz içecekler, alkollü içkiler ile tütün ürünleri ve altın hariç TÜFE" göstergesinde kayıtlara geçti.
Yıllık bazda en yüksek artış yüzde 36,13 ile "mevsimlik ürünler hariç TÜFE" göstergesinde kaydedildi. Yıllık en az yükseliş ise yüzde 32,84 ile "yönetilen-yönlendirilen fiyatlar hariç TÜFE" göstergesinde oldu.
Özel kapsamlı TÜFE göstergeleri şöyle:
| Kapsam | Aylık | Yıllık |
|---|---|---|
| Mevsimlik ürünler hariç TÜFE | 1,66 | 36,13 |
| İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE | 1,76 | 34,62 |
| Enerji, gıda ve alkolsüz içecekler, alkollü içkiler ile tütün ürünleri ve altın hariç TÜFE | 1,93 | 35,64 |
| İşlenmemiş gıda, alkollü içecekler ve tütün ürünleri hariç TÜFE | 1,84 | 35,99 |
| Alkollü içecekler ve tütün hariç TÜFE | 1,42 | 35,31 |
| Yönetilen-yönlendirilen fiyatlar hariç TÜFE | 1,48 | 32,84 |
Muhabir: Mert Davut,Serhat Tutak,Mertkan Oruç
