ISTANBUL (AA) - Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Haliç Yerleşkesi'nde gerçekleştirilen TÜBİTAK Yapay Zeka Ekosistem Çağrısı Sözleşme İmza Töreni'nde yaptığı konuşmada, insanlığın, tarihin en köklü dönüşümlerinden birine tanıklık ettiğini ve teknolojide yaşanan çığır açıcı gelişmelerin üretim modellerinden bireysel yaşam pratiklerine kadar hemen her alanda, kapsamlı ve derin bir yeniden yapılanmayı beraberinde getirdiğini söyledi.
Dijital devrim olarak da nitelendirebilen bu sürecin tam merkezinde yapay zeka teknolojilerinin yer aldığına işaret eden Kacır, her geçen gün artan veri işleme kapasitesiyle güçlenen ve gelişmiş algoritmalarla analiz yetkinliğini sürekli geliştiren yapay zeka uygulamalarının bugün akıllı üretimden hassas tarıma, iklim değişikliğiyle mücadeleden eğitim teknolojilerine kadar geniş bir alanda yenilikçiliği, verimliliği ve rekabet gücünü ileriye taşıdığını ifade etti.
Bakan Kacır, şöyle devam etti:
"Gerçekleştirilen çalışmalar, katma değerli ve nitelikli büyümenin tetikleyicisi bu teknolojinin önümüzdeki dönemde küresel ekonomiye yılda 4,4 trilyon dolara varan ek katkı sağlayabileceğine işaret ediyor. Bir diğer deyişle, yapay zeka teknolojilerinin potansiyeli küresel ölçekte etkin ve doğru şekilde değerlendirildiği takdirde dünya ekonomisinde yaklaşık yüzde 4’lük bir ilave büyüme mümkün olacak. Elbette yapay zeka, sunduğu büyük ekonomik ve toplumsal değerle birlikte yeni soruları, karmaşık etik tartışmaları ve kritik sınamaları da beraberinde getiriyor. Yapay zeka teknolojileri kamusal fayda odaklı yapılardan ziyade, ticari kazancı önceleyen teknoloji firmalarının ellerinde büyük ölçekte şekilleniyor. Veri hakimiyeti, teknoloji altyapısı ve nitelikli insan kaynağı bakımından ülkeler arasındaki belirgin farklar, bizleri yapay zekanın ekonomik, teknolojik ve kültürel bir hegemonya enstrümanına dönüşmesi riskiyle karşı karşıya bırakıyor."
"TÜBİTAK bünyesinde Yapay Zeka Enstitüsünü hayata geçirdik"Bakan Kacır, yapay zekanın pek çok sektörde geleneksel iş tanımlarını devreden çıkarırken, veri okuryazarlığı, algoritma yönetimi, yaratıcı problem çözme gibi farklı alanlarda yeni roller ve uzmanlıklara olan ihtiyacı hızla artırdığına dikkati çekerek, bu tablonun kapsamlı bir yetkinlik dönüşümünü ve yaşam boyu öğrenme kültürünün yaygınlaşmasını zorunlu kıldığını kaydetti.
Milli Teknoloji Hamlesini gerçekleştiren, bilimde ve teknolojide iddia sahibi bir ülke olarak Türkiye'nin yapay zekada dünyanın gerisinde kalmasının asla düşünülemeyeceğini vurgulayan Bakan Kacır, şunları aktardı:
"Ülkemizin yapay zeka devrimini en iyi şekilde değerlendirebilmesinin anahtarı üretim sistemlerimizi, eğitim politikalarımızı ve teknoloji altyapımızı bütüncül bir stratejiyle şekillendirmektir. Son yıllarda bu doğrultuda, çok boyutlu bir atılıma imza attık. Ulusal Yapay Zeka Stratejimizle, küresel ölçekteki yapay zeka dönüşümüne aktif katkı sağlama vizyonumuzu ortaya koyduk. Kamu kurumlarımız, özel sektörümüz ve üniversitelerimizin ortak hedef ve amaçlar doğrultusunda hizalanmalarını sağladık. Ülkemizin ihtiyaçlarına ve küresel eğilimlere cevap verecek öncü, sürdürülebilir çözümler ve teknolojiler geliştirmek üzere TÜBİTAK bünyesinde Yapay Zeka Enstitüsünü hayata geçirdik. Dünyanın en büyük teknoloji festivali TEKNOFEST, Deneyap Teknoloji Atölyeleri ve Sektör Kampüste gibi girişimlerle; gençlerimizi, geleceğin teknolojilerine yön veren bireyler olarak yetiştiriyoruz. Yakın zamanda süper bilgisayar altyapımızı yeni nesil grafik işlemci birimleriyle güçlendirerek işlem kapasitemizi üç katına çıkarmayı, böylece yapay zeka alanındaki projelere daha yüksek destek sağlamayı hedefliyoruz."
"KOBİ'lerin ve araştırma merkezlerinin projelerini destekliyoruz"Kacır, yerli altyapıyı güçlendirmenin yanında özel sektörün, üniversitelerin ve kamu kurumlarının, dünyanın en gelişmiş hesaplama imkanlarına erişimini sağladıklarını vurgulayarak, "Avrupa Yüksek Başarımlı Hesaplama Konsorsiyumuna (EuroHPC) ortak olarak, yaklaşık 380 bin dizüstü bilgisayara eş değer işlem gücüne sahip MareNostrum 5’i araştırmacılarımızın kullanımına sunduk. Yapay zeka alanında daha fazla milli ve özgün projenin geliştirilmesi ve bu projelerin ticarileştirilerek özel sektörün kullanımına aktarılması her zaman önceliğimizdir. Bu anlayışla, TÜBİTAK Yapay Zeka Ekosistem Çağrılarımızla yapay zeka çözümlerine ihtiyaç duyan şirketlerin, bu alanda teknoloji geliştiren KOBİ’lerin ve araştırma merkezlerinin projelerini destekliyoruz." diye konuştu.
İlki 2022 yılında açılan bu çağrıların üçüncüsünde de beş farklı tematik alanda 12 projeyi destekleme kararı aldıklarını belirten Kacır, "Projeleri gerçekleştirecek konsorsiyumlarda 6’sı KOBİ ölçeğinde 12 girişim müşteri kuruluş olarak yer alıyor. Tamamı KOBİ ölçeğinde 12 teknoloji geliştirici kuruluşumuz, 11 üniversitemiz ile Tarım ve Orman Bakanlığı Araştırma Enstitüsü ise ihtiyaç duyulan teknoloji çözümlerini geliştirecek. Yapay Zeka Enstitümüz, bu süreçte yürütülecek projelerden elde edilen bilgilerin anonim hale getirilerek, ekosisteme kazandırılmasından sorumlu olacak. Ayrıca, proje üretim aşamalarında doğrudan yer alarak konsorsiyumlara teknik danışmanlık ve uzmanlık desteği de sunacak." şeklinde konuştu.
Kacır, destek almaya hak kazanan 12 projenin tüm paydaşlarını tebrik ederek, yapay zeka sistemlerini iş süreçlerine entegre etmeyi planlayan girişimleri 15 Mayıs’ta açtıkları dördüncü çağrıya başvurmaya davet etti.
Gelecek beş yıla dair yol haritası niteliğindeki 2030 Sanayi ve Teknoloji Strateji Belgesi'nin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından 26 Mart’ta ilan edildiğini hatırlatan Bakan Kacır, şunları kaydetti:
"Strateji Belgemiz doğrultusunda Türkçe verilerle zenginleştirilen, ülkemizin ilk temel yapay zeka büyük dil modelini kullanıma sunacağız. Proje kapsamında TÜBİTAK BİLGEM Yapay Zekâ Enstitümüz, bugüne kadar 2 trilyon tokenlik veri derledi. Titizlikle temizlediği 300 milyar tokenlik veri havuzunu, farklı mimariler üzerinde eğitti. Yüksek doğrulukla metin işleyebilen yerli dil modelleri ortaya koydu. Bu modelleri yalnızca metinle sınırlı bırakmadan, görüntü ve ses gibi çoklu veri türlerini birlikte işleyebilen, çok modlu yapay zeka sistemlerine dönüştürmek üzere çalışmalarımızı sürdürüyoruz."
Kacır, gelecek dönemde yapay zeka dönüşüm programlarıyla yapay zeka teknolojilerinin üretim süreçlerinde kullanımını yaygınlaştıracaklarını vurgulayarak "Yerli ve özgün yeni yapay zeka modellerinin doğmasını sağlayacak girişimleri, somut adımlarla desteklemeyi sürdüreceğiz. Türkiye'yi yapay zeka devrimine liderlik eden ülkelerden biri haline getirmek için çalışmalarımıza hız kesmeden devam edeceğiz." diye konuştu.
Muhabir: Kazım Kaan Ulu
