TAŞKENT (AA) - Dünya Kupası Asya Elemeleri 3. tur A Grubu’nda 23 puanlı İran’ın ardından 21 puan ile ikinci olan Özbekistan, tarihinde ilk defa Dünya Kupası’na katılmaya hak kazandı.
1991’de Sovyetler Birliği’nin parçalanmasının ardından, bağımsız bir ülke olarak ilk resmi maçını Haziran 1992’de komşusu Tacikistan’a karşı oynayan Özbekistan, 1994’te Asya Futbol Konfederasyonu (AFC) ve Uluslararası Futbol Federasyonu'na (FİFA) üye oldu.
Sovyetler Birliği döneminde futbolun gelişmekte olduğu cumhuriyetlerden biri olan Özbekistan'da, bağımsızlığın ardından hükümet düzeyinde futbola önem verilmeye başlandı.
Özbeklerin Dünya Kupası'na giden 31 yıllık yolculuğu1994’te katıldığı ilk resmi turnuva olan Japonya’daki Asya Oyunları finalinde Çin’i 4-2 mağlup eden Özbekistan Milli Futbol Takımı, böylece uluslararası arenada ilk sportif başarısını elde etmişti.
1998’de ilk kez Dünya Kupası Asya kıtası elemelerine katılan Özbekistan, ikinci tur elemelerinde grubun dördüncüsü olarak, Fransa’da düzenlenen Dünya Kupası’na katılma hakkını elde edemezken, 2002 yılında ikinci kez katıldığı Dünya Kupası Asya Kıtası elemeleri ikinci turunda grubunun üçüncü tamamlayarak, Japonya ve Güney Kore’de yapılan Dünya Kupası'na gidemedi.
2006 Dünya Kupası Asya Kıtası elemeleri üçüncü turunda grubunda üçüncü olan Özbekistan, bu kez kıtalararası play-off maçlarına katılmak için diğer grubun üçüncüsü olan Bahreyn'e karşı oynadığı karşılaşmayı kaybetti ve Almanya’da düzenlenen 2006 Dünya Kupası'na katılma yolunda ilerleyemedi.
2010 Dünya Kupası Asya Kıtası elemelerinde üç farklı yabancı teknik direktör yönetiminde oynadığı elemelerinde, tarihinin en kötü sonucunu alarak 4. tur elemelerinde grubunda beşinci olan Özbekistan, 2014 Dünya Kupası elemelerinde play-off maçında Ürdün’e karşı oynadığı karşılaşmayı kaybederek, yine Dünya Kupası finallerinden uzak kaldı. Özbekistan, 2018 ve 2022 yıllarında da Dünya Kupası elemelerinde başarılı olamadı.
Özbekler, 31 yıl boyunca katıldığı elemelerin sekizincisinde başarılı oldu2022 Dünya Kupası Asya Kıtası elemelerinde başarılı olamamasının ardından Slovenyalı teknik direktör Sreçko Katanec ile anlaşan Özbek milliler, 3 turdan oluşan elemelerin ilk iki turunda da grubunda ikinci oldu.
Katanec, sağlık sorunundan dolayı 3. tur elemeleri bitimine 4 maç kala Ocak 2025'te milli takımla yollarını ayırırken, yerine Özbekistan Genç Milli Takımı'nı 2024'te ilk defa Olimpiyat Oyunları'na taşıyan Timur Kapadze getirildi. Özbekistan kafilesi Kapadze'nin yönetiminde 3. tur elemelerinde oynadığı 4 maçın ikisinde galibiyet, ikisinde ise beraberlik elde etti.
Dünya Kupası Asya Elemeleri 3. tur A Grubu 9. hafta maçında, konuk olduğu Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ile 0-0 berabere kalan ve bitime bir hafta kala grubunu ilk 2'de bitirmeyi garantileyen Özbekistan, 3. turun son maçında evinde konuk ettiği Katar’ı 3-0 yendi.
Böylece 31 yıldan bu yana katıldığı Dünya Kupası elemelerinin sekizincisinde başarılı olarak tarihinde ilk kez Dünya Kupası’na katılmaya hak kazanan Özbekistan Futbol Milli Takımı’nın bu başarısı ülkede büyük bir coşku ile karşılandı.
Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev ve hükümet üyelerinin stadyumdan izlediği maçın ardından, büyük bir kutlama töreni düzenlendi.
Törende Mirziyoyev, teknik ekip ve futbolcuları kutlayarak, milli takım çalıştırıcıları ve futbolcuları "Özbekistan Gururu" devlet nişanları ve elektrikli binek araçlarla ödüllendirdi.
Özbekistan, son yıllarda futbolda önemli başarılar elde ettiSon yıllarda ülke hükümetinin spora verdiği büyük önem sonucunda Özbekistan Futbol Milli Takımı, bir çok başarıya imza attı.
Özbekistan Genç Milli Takımı, 2023'te Asya Kupası finalinde Japonya'ya 1-0 yenilerek şampiyonada gümüş madalyanın yanı sıra ilk kez Paris'te düzenlenen Olimpiyat Oyunları'na katıldı.
Özbekistan 17 Yaş Altı Milli Takımı ise geçen nisan ayında Suudi Arabistan’da düzenlenen Asya Kupası finalinde ev sahibi Suudi takımını 2-0 yenerek, kupayı evine götürürken, ayrıca bu yıl kasım ayında Katar'da düzenlenecek FIFA 17 Yaş Altı Dünya Kupası'na katılmaya hak kazandı.
Fotoğraf: Bahtiyar Abdülkerimov/AA
Özbek futbolunun son yıllarda elde ettiği başarıları AA muhabirine değerlendiren Özbek spor yazarı Aybek Yunusov, başarının temelinde ülke hükümetinin spora verdiği büyük önem ve desteğin yattığını belirtti.
Yunusov, Cumhurbaşkanı Mirziyoyev tarafından daha önce imzalanan kararnameyle, ülkede futbolun geliştirilmesi için gereken altyapının oluşturulması ve mali kaynakların ayrılmasının kararlaştırıldığını anımsatırken, ayrıca milli takımın çalıştırılması için deneyimli yabancı teknik ekiplerin davet edildiğini de aktardı.
Ülkede futbola yatırım yapan ve destek olan işadamlarına vergi imtiyazlarının tanındığını belirten Yunusov, futbol kulüplerinin bünyesinde altyapı takımlarının oluşturulmasına özel önem verildiğini dile getirdi.
Yunusov, Özbekistan'ın 31 yıllık sürecin ardından Dünya Kupası'na katılma hakkını elde ederek tarih yazdığını ifade ederken, bunun ülke genelinde büyük bir sevincin yaşanmasına neden olduğunu aktardı.
Özbekistan’ın Dünya Kupası’na katılmaya hak kazanması sürecinde kat ettiği tarihi yolun bölgenin diğer ülkeleri için bir örnek teşkil edebileceğini vurgulayan Yunusov, "Bu yol, azim, akıllı strateji ve özgüvenin bir ülke futbol tarihini nasıl yeniden yazabileceğinin hikayesidir." dedi.
Muhabir: Bahtiyar Abdülkerimov
