Sessiz Tehdit: Bağımlılıkla Mücadele Günümüzde toplumumuzu derinden etkileyen sorunlardan biri de bağımlılıktır. Ancak bu sorun çoğu zaman görünür bir kriz şeklinde değil, sinsi ve sessiz bir biçimde ilerlemektedir. Sigara ve alkol gibi yasal maddelerin yanı sıra uyuşturucu, teknoloji, kumar ve hatta sosyal medya bağımlılığı gibi yeni türler de giderek yaygınlaşmaktadır. Özellikle gençler arasında artan bu eğilim, toplumun geleceğini tehdit eder boyuta ulaşmıştır. Bu noktada ailelere ve eğitim sistemine düşen sorumluluk hayati önemdedir. Bağımlılık sadece bireyin değil, bir bütün olarak ailenin, çevrenin ve toplumun sorunudur. Her bireyin potansiyel bir kurban olabileceği gerçeğiyle yüzleşmek ve bu durumu erken fark edebilmek, mücadelenin en önemli adımıdır. Bağımlılık genellikle merakla başlar, geçici rahatlama sağlar ama zamanla kişinin iradesini ele geçirir. Özellikle kimlik arayışındaki ergenler, bu sinsi tuzağa daha kolay düşebilir. Burada en etkili önleyici güç; güçlü bir aile bağı ve sağlıklı iletişimdir. Ergenlik döneminde çocuğu olan ailelerin çocuklarıyla yargılamadan konuşması, onların sosyal çevresini tanıması ve birlikte zaman geçirmesi hayati önemdedir. Aksi halde gençler bu boşluğu zararlı arkadaş çevreleriyle doldurabilir. Ayrıca araştırmalar, spor ve sanatla ilgilenen gençlerin madde bağımlılığına yakalanma oranının %60 daha düşük olduğunu göstermektedir. Bu nedenle yerel yönetimler ve okullar, gençlere ulaşabilecek etkinliklerle bu riski azaltmalıdır. Ancak bu tehlike, çoğu zaman kriz şeklinde değil, sessiz ve sinsi biçimde ilerlemektedir. Uyuşturucu, alkol, sigara ve dijital bağımlılık gibi birçok formuyla özellikle gençleri hedef almaktadır. Türkiye Uyuşturucu ve Uyuşturucu Bağımlılığı İzleme Merkezi (TUBİM) verilerine göre ülkemizde uyuşturucuya başlama yaşı 15’e kadar düşmüş olup bağımlılıkla ilgili başvuru oranı son 5 yılda %45 artmıştır. Bir diğer önemli bağımlılık türü olan sigara kullanım oranı 15-24 yaş arası gençlerde %26 iken alkol deneyimi bu yaş grubunda %18’dir. Madde kullanımıyla ilgili polis kayıtlarına göre, 2023 yılında 250 binden fazla kişi maddeyle ilgili suçlardan işlem görmüştür. Öte yandan her 3 gençten 1’i günde 4 saatten fazla ekran başında vakit geçirmekte, dijital bağımlılık ise yeni nesil bir kriz halini almaktadır. Teknoloji bağımlılığı da günümüzde hızla yayılan ve genellikle göz ardı edilen bir başka tehdittir. Türkiye'de 2023 yılında yapılan bir araştırmada, 12-18 yaş arası çocukların %41’inin internet kullanım süresi günde 5 saatin üzerinde olduğu tespit edilmiştir. Uzun süreli ekrana maruz kalmanın sonucu olarak sosyal izolasyon ve akademik başarısızlıkla doğrudan ilişkilidir. Aileler bu noktada hem rol model olmalı, hem de çocuklarıyla birlikte teknolojiyi doğru kullanmayı öğrenmelidir. Devletin ve toplumun her kademesinde bu konuya dair farkındalık artmalı ve gençlerimizi korumak için bütüncül bir yaklaşımla birlikte hareket edilmelidir. Unutulmamalıdır ki; sağlıklı birey, sağlıklı toplumun temelidir. Bağımlılıkla mücadele etmek, geleceğimizi korumaktır. Bağımlılıkla mücadele, aslında geleceğimizi kurtarma mücadelesidir.
