Dr. Aziz ARMUTLU


Edebiyatımızda Suyun Önemi

Edebiyatımızda Suyun Önemi


Edebiyatımızda Suyun Önemi

Su… Kendisi iki harf ama hayat onda gizli ve anlamlıdır.

Hayatın özü, varoluşun vazgeçilmezi. Bedenimizi beslediği gibi ruhumuzu da besler. Sabah uyanır uyanmaz yüzümüze çarpan ilk damlada, yazın kavurucu sıcağında içtiğimiz bir yudum serinlikte ya da yağmur sonrası toprakla birleşen kokuda hayat buluruz. Ancak suyun etkisi sadece fiziksel değildir; o aynı zamanda edebiyatın en derin metaforlarından biridir. Türk edebiyatında su, hem temizliğin hem aşkın hem de geçiciliğin sembolü olmuştur.

Divan edebiyatında su, sevgilinin güzelliğini anlatmada önemli bir mecazdır. Fuzûlî'nin “Su kasidesi” bu anlamda eşsiz bir örnektir. Hazreti Peygamber’in sevgisini anlatırken “Dest busi arzusuyla ölürsem dostlar, kuze eylen toprağım sunun anınla yâ Resûl” mısralarında olduğu gibi, toprakla suyun birleşiminden doğan vuslat ümidiyle yazılmıştır. Bu dizelerde su, hem aşkı hem de uhrevi arınmayı temsil etmektedir.

Halk edebiyatında su, daha çok doğayla bütünleşmiş bir motif olarak karşımıza çıkar. Deyimlere, atasözlerine, ninnilere ve türkülerimize sinmiştir. “Su gibi aziz ol” dileği, birine edilen en güzel dualardan biridir. Günümüzde dahi Anadolu’nun pek çok köyünde, doğan çocuklar için “su gibi geçsin ömrü” denir. Bu, suyun ne kadar kadim ve hayırlı bir varlık olarak algılandığını gösterir.

Modern Türk edebiyatında ise su, zaman zaman bireysel yalnızlığın ve içsel yolculuğun simgesi olmuştur. Ahmet Hamdi Tanpınar’ın “Huzur” romanında, Boğaz’ın suları karakterlerin iç dünyalarını yansıtan bir aynaya dönüşür. Attila İlhan’ın şiirlerinde ise su, aşkın bir uzantısı olarak çıkar karşımıza; durgun, coşkulu ya da yitik.

Günlük hayatımıza baktığımızda da suyun edebi anlamıyla kesiştiği anlar olur. Mesela sabah işe yetişmeye çalışan bir insanın yağmura yakalanması… Kimi buna şikâyetle yaklaşır, kimi ise camdaki damlaların dansında huzur bulur. Ya da yazın kurak bir gününde balkona çıkıp saksıdaki çiçekleri sularken duyulan tatmin hissi… Su, yaşamın ta kendisi olduğu kadar, küçük bir anı anlamlı kılabilen bir simgedir.

Bugün çevre sorunları, küresel ısınma ve su kıtlığı gündemimizin en üst sıralarında. Ancak sadece politik ya da bilimsel yaklaşımlarla değil, suyu edebiyatın ışığında da yeniden değerlendirmeliyiz. Su, sadece bir kaynak değil; aynı zamanda kültürel ve ruhsal bir mirastır. Onu korumak, aslında kendimizi, geçmişimizi ve geleceğimizi korumaktır.

Hz. Mevlânâ'nın şu sözü, hem edebiyatımızdaki hem de hayatımızdaki suyun anlamını ne güzel özetlemektedir:

"Su gibi ol azizim; aktığın yere hayat ver, durduğun yerde berrak kal."

AB ülkelerine otomotiv ihracatı yılın ilk yarısında yüzde 22 arttı

Sanayi üretim endeksi yıllık bazda yüzde 4,9 arttı

Borsa güne yükselişle başladı

Tavuk yumurtalarının ihracatı kayda bağlandı

Küresel piyasalar Fed tutanaklarının ardından pozitif seyrediyor

X CEO'su Yaccarino istifa etti

Borsa günü yükselişle tamamladı

Nvidia, piyasa değeri 4 trilyon dolara ulaşan ilk şirket oldu

AB krizlere karşı kritik malzeme stoklayacak

Düzce, AB ülkelerine yılın ilk yarısında 13 bin 461 ton iç fındık ihraç etti

LİG TABLOSU

Takım O G M B Av P
1.Galatasaray 36 30 1 5 60 95
2.Fenerbahçe 36 26 4 6 51 84
3.Samsunspor 36 19 10 7 14 64
4.Beşiktaş 36 17 8 11 23 62
5.İstanbul Başakşehir 36 16 14 6 4 54
6.Eyüpspor 36 15 13 8 5 53
7.Trabzonspor 36 13 11 12 13 51
8.Göztepe 36 13 12 11 9 50
9.Rizespor 36 15 17 4 -6 49
10.Kasımpaşa 36 11 11 14 -1 47
11.Konyaspor 36 13 16 7 -5 46
12.Alanyaspor 36 12 15 9 -7 45
13.Kayserispor 36 11 13 12 -12 45
14.Gazişehir Gaziantep 36 12 15 9 -5 45
15.Antalyaspor 36 12 16 8 -25 44
16.Bodrum FK 36 9 17 10 -17 37
17.Sivasspor 36 9 19 8 -16 35
18.Hatayspor 36 6 22 8 -27 26
19.Adana Demirspor 36 3 28 5 -58 2

YAZARLAR